Ο HIV (Human Immunodeficiency Virus – Ιός Ανθρώπινης Ανοσοανεπάρκειας) είναι ένας ιός που επιτίθεται στο ανοσοποιητικό σύστημα, συγκεκριμένα στα CD4 Τ-λεμφοκύτταρα, τα οποία είναι κρίσιμα για την άμυνα του οργανισμού απέναντι σε λοιμώξεις και ασθένειες. Αν δεν αντιμετωπιστεί, ο HIV μπορεί να οδηγήσει στο προχωρημένο στάδιο που ονομάζεται AIDS (Acquired Immunodeficiency Syndrome – Σύνδρομο Επίκτητης Ανοσοανεπάρκειας).
Πώς Μεταδίδεται ο HIV
Ο ιός μεταδίδεται μέσω:
- Σεξουαλικής επαφής: Χωρίς προστασία (προφυλακτικό) με άτομο που έχει HIV.
- Επαφής με αίμα: Χρήση κοινών βελόνων ή συρίγγων, όπως σε χρήστες ναρκωτικών ουσιών.
- Κάθετης μετάδοσης: Από μητέρα με HIV στο παιδί κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, του τοκετού ή του θηλασμού.
- Μεταγγίσεις αίματος: Αν και αυτός ο τρόπος έχει σχεδόν εξαλειφθεί στις ανεπτυγμένες χώρες λόγω των αυστηρών ελέγχων αίματος.
Ο HIV δεν μεταδίδεται μέσω:
- Αγκαλιών, φιλιών, χειραψιών.
- Κοινής χρήσης τροφίμων, νερού ή σκευών.
- Κουνούπια ή άλλους εντόμους.
Συμπτώματα του HIV
Τα συμπτώματα μπορεί να διαφέρουν ανά άτομο και στάδιο:
- Οξεία φάση (πρώτες εβδομάδες):
- Πυρετός, πονοκέφαλος, κόπωση.
- Διόγκωση λεμφαδένων.
- Εξάνθημα.
- Ασυμπτωματική φάση:
- Μπορεί να μην υπάρχουν εμφανή συμπτώματα για χρόνια, αλλά ο ιός εξακολουθεί να πολλαπλασιάζεται.
- Προχωρημένο στάδιο (AIDS):
- Συχνές λοιμώξεις.
- Καρκίνοι όπως το σάρκωμα Kaposi ή λεμφώματα.
- Απώλεια βάρους, χρόνια διάρροια.
Διάγνωση του HIV
Η διάγνωση γίνεται με ειδικές εξετάσεις αίματος, όπως:
- Τεστ αντισωμάτων HIV: Ανιχνεύουν τα αντισώματα που δημιουργεί ο οργανισμός.
- PCR (Polymerase Chain Reaction): Ανιχνεύει τον ίδιο τον ιό.
Θεραπεία
Δεν υπάρχει οριστική θεραπεία για τον HIV, αλλά υπάρχουν αντιρετροϊκά φάρμακα (ART – Antiretroviral Therapy) που:
- Καταστέλλουν τον ιό: Μειώνουν το ιικό φορτίο σε μη ανιχνεύσιμα επίπεδα.
- Ενισχύουν το ανοσοποιητικό: Προλαμβάνουν τις επιπλοκές και το AIDS.
- Μειώνουν τη μετάδοση: Ένα άτομο με μη ανιχνεύσιμο ιικό φορτίο δεν μεταδίδει τον ιό μέσω σεξουαλικής επαφής.
Πρόληψη
- Χρήση προφυλακτικών: Σε κάθε σεξουαλική επαφή.
- Προφύλαξη πριν την έκθεση (PrEP): Φάρμακα για άτομα που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο μόλυνσης.
- Τακτική εξέταση: Ειδικά για άτομα με ενεργή σεξουαλική ζωή ή υψηλό κίνδυνο.
- Ασφαλής χρήση βελόνων: Μην μοιράζεστε βελόνες.
Ο HIV, αν και παραμένει σοβαρή κατάσταση, είναι πλέον διαχειρίσιμος χάρη στην πρόοδο της ιατρικής. Με σωστή θεραπεία, τα άτομα με HIV μπορούν να ζουν υγιή και μακροχρόνια ζωή.